Στην αποκαλούμενη τρίτη ηλικία παραμένει εξίσου σημαντικός ο προληπτικός γυναικολογικός έλεγχος και η προασπιση της υγείας των ηλικιωμένων γυναικών, όμως είναι γεγονός ότι σταδιακά με την πάροδο της ηλικίας μειώνεται η συχνότητα προσέλευσης στο γυναικολογικό ιατρείο. Αυτό οφείλεται σε άλλα προβλήματα υγείας ή κινητικότητας, που συχνά συνυπάρχουν και στην εσφαλμένη ίσως εντύπωση, ότι από κάποια ηλικία και μετά δε χρειάζεται προληπτικός έλεγχος με αποτέλεσμα οι γυναίκες σε μεγαλύτερες ηλικίες να αναζητούν ιατρική βοήθεια μόνο αν εμφανιστεί κάποιο σύμπτωμα ή συγκεκριμένη γυναικολογική πάθηση, αναιρώντας με τον τρόπο αυτό στην ουσία το πλεονέκτημα του προληπτικού ελέγχου.
Στην τρίτη ηλικία στην πλειοψηφία των γυναικών σταδιακά μειώνεται ή και μηδενίζεται κατά περίπτωση η πιθανότητα εμφάνισης καλοήθων γυναικολογικών παθήσεων (ινομυώματα, ενδομητρικοί πολύποδες, κύστες ωοθηκών, ενδομητρίωση κλπ), μειώνεται σε μεγάλο βαθμό η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου, αλλά αντίθετα αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του ενδομητρίου, των ωοθηκών και των μαστών.
Ο προλητικός γυναικολογικός έλεγχος είναι απαραίτητο να συνεχίζεται στις ηλικίες αυτές σε σχετικά τακτά διαστήματα και περιλαμβάνει:
Διερεύνηση συμπτωμάτων που σχετίζονται την παρατεταμένη εμμηνόπαυση (ατροφία αιδοίου και κόλπου, πρόπτωση μήτρας ή ουροδόχου κύστεως, ιδιαίτερη έμφαση στις διαταραχές της ούρησης κλπ)
Γυναικολογική εξέταση (επισκόπηση αιδοίου, κόλπου και τραχήλου, έλεγχος για πρόπτωση οργάνων και σχεδόν πάντα αποφεύγουμε την αμφίχειρη γυναικολογική εξέταση, ιδιαίτερα όταν ακολουθεί ενδοκολπικό υπερηχογράφημα, αφού αυτό είναι περισσότερο ανεκτό)
Τεστ Παπανικολάου (Το Τεστ Παπ σε γυναίκες με τακτικούς αρνητικούς ελέγχους τα τελυταία χρόνια, με λευκό ιστορικό σχετικά με τον HPV και απουσία επαφών με νέους συντρόφους μπορεί σταματήσει στις ηλικίες >70 ετών ή να γίνεται με μικρότερη συχνότητα πχ ανά τρία χρόνια).
Ενδοκολπικό υπερηχογράφημα (Σημαντικός παραμένει ο ετήσιος έλεγχος κυρίως για παρακολούθηση του ενδομητρίου και των οωθηκών).
Μαστολογικός έλεγχος ( Περιλαμβάνει ετήσια ψηλάφηση μαστών και απεικονιστικούς ελέγχους, όπως υπερηχογράφημα μαστών και ψηφιακή μαστογραφία, που ανάλογα με το ιστορικό μπορούμε να κάνουμε με μικρότερη συχνότητα πχ ανά δύο χρόνια).
Μέτρηση της οστικής πυκνότητας των οστών (Πρέπει να συνεχίζεται η παρακολούθηση ανάλογα και με το ιστορικό και την πιθανή λήψη φαρμάκων, που επηρεάζουν την πυκνότητα των οστών).
Ενημέρωση για θέματα σχετικά με την τρίτη ηλικία. Συμβουλές για την πρόληψη ανεπιθύμητων επιπτώσεων της παρατεταμένης εμμηνόπαυσης και αλλαγή στον τρόπο ζωής, διατροφής και άσκησης. Σύσταση για τακτικό περπάτημα και συχνό καρδιολογικό έλεγχο και παρακολούθηση της οστικής πυκνότητας. Σύσταση για συνέχιση όσο είναι εφικτό του προληπτικού ελέγχου, έστω και με μειωμένη συχνότητα.
